Ánh sáng nơi đất Phật – Từ giữ lửa truyền thừa đến thắp sáng Giác ngộ hôm nay của Tăng Ni sinh Trường Trung cấp Phật học Hà Nội

PSO - Trong hai ngày 13–14/11/2025, giữa nắng gió mênh mang của miền đất Phật Ấn Độ, đoàn Trường Trung cấp Phật học Hà Nội đã vượt qua những ngọn núi cheo leo, đi qua những dấu tích nghìn năm để thực hiện chặng cuối của hành trình 9 ngày chiêm bái, học pháp. Từ Kê Túc Sơn hiểm trở – nơi Tôn giả Đại Ca Diếp gìn giữ y pháp, đến Khổ Hạnh Lâm trầm mặc – nơi Thái tử Tất Đạt Đa thực chứng bài học Trung đạo, rồi trở về Bồ Đề Đạo Tràng – nơi chân lý Giác ngộ bừng nở, từng bước chân của Tăng Ni sinh như chạm vào độ sâu của lịch sử, độ lặng của tâm linh, và độ sáng của chí nguyện tu học.

Đó không chỉ là một chuyến đi, mà là món quà tinh thần mà Nhà trường gửi đến thế hệ người tu trẻ, để mỗi hành giả được “học trong bước chân, tu trong hơi thở, và trưởng dưỡng lý tưởng xuất trần” ngay trên chính miền đất mà Đức Phật đã đi qua.

Đoàn do Thượng tọa Thích Tiến Đạt – Cố vấn Ban Giám hiệu Trường Trung cấp Phật học Hà Nội làm trưởng đoàn. Đi cùng đoàn còn có Ðại đức Thích Thái Minh – Chánh Văn phòng Trường Trung cấp Phật học Hà Nội; Ni trưởng Thích Ðàm Khoa – Ủy viên Ban Giám hiệu, Trưởng Ban Bảo trợ học đường; Ni trưởng Thích Ðàm Hà – Ủy viên Ban Giám hiệu, Thủ quỹ nhà trường; Ni sư Thích Ðàm Vân – Thư ký Ban Giám hiệu, Chánh Giáo vụ nhà trường cùng chư Tôn đức Khối văn phòng Nhà trường.

Buổi sáng ngày 13/11, đoàn đã đến Kê Túc Sơn (Kukkutapāda) – ngọn núi thiêng thuộc bang Bihar (Ấn Độ), nơi Tôn giả Đại Ca Diếp, vị Thượng thủ đầu đà, được Đức Phật trao y pháp và đã dùng thần thông tách đôi ngọn núi để vào nhập định, chờ đến khi Đức Phật Di Lặc ra đời mà trao lại y pháp, tiếp nối mạch nguồn Giác ngộ. Con đường lên núi gập ghềnh, đá sỏi sắc cạnh, nhiều đoạn dựng đứng khiến từng hơi thở trở nên nặng nhọc. Nhưng chính trong sự mệt nhọc ấy, Tăng Ni sinh như cảm nhận rõ hơn: để hộ trì Phật pháp, chư Thánh Tăng đã “đổ mồ hôi trong vô số kiếp”.

Giữa đỉnh gió núi hoang sơ, sau thời khóa tụng kinh và niệm danh hiệu Đức Ca Diếp Tôn giả, hướng tâm tri ân bậc Thánh đệ tử đã “giữ lửa” cho dòng chính pháp không đoạn diệt. Thượng tọa Thích Tiến Đạt đã giảng giải cho các Tăng Ni sinh hiểu hơn về ý nghĩa sâu xa của sự kiện này, nhấn mạnh rằng hình ảnh Ngài Ca Diếp “tách núi mà vào” không chỉ là sự kiện huyền thoại, mà là biểu tượng cho tinh thần hộ trì Phật pháp bằng định lực, bằng công hạnh tịch tĩnh và sự chứng ngộ nội tâm.

Trên từng bước leo núi, dù khá mệt nhưng mỗi hành giả như cảm nhận được rằng độ cao địa lý tựa như độ sâu của lịch sử và tâm linh – nơi Pháp không chỉ được nói, mà được giữ và sống.

Tiếp tục hành trình, đoàn đến Khổ Hạnh Lâm (Uruvelā) – khu rừng nơi Thái tử Tất Đạt Đa (Siddhartha Gautama) sau khi rời hoàng cung đã cùng năm anh em Kiều Trần Như tu khổ hạnh.

Tại đây, Thượng tọa Thích Tiến Đạt giảng giải chi tiết về chặng đường trọng đại này: sau khi rời thành Ca Tỳ La Vệ, Đức Bồ Tát đã chọn ngọn núi này làm nơi thiền định, ép xác đến mức thân thể gầy yếu chỉ còn da bọc xương. Nhưng bằng trí tuệ và kinh nghiệm tự thân, Ngài nhận ra rằng con đường khổ hạnh cực đoan không thể đưa đến Giác ngộ rốt ráo, vì đó vẫn còn là hệ quả của tham cầu và chấp thủ trong hình thức khác.

Từ đó, Ngài xuống núi, tắm gội nơi dòng sông Ni Liên Thiền (Neranjara), đón nhận bát cháo sữa từ cô thôn nữ Sujata, rồi phát khởi pháp tu Trung đạo – con đường trung dung giữa khổ hạnh và hưởng lạc, giữa thân và tâm, giữa định và tuệ.

Chính tại nơi đây, chân lý về Trung đạo – nền tảng của Tứ Thánh Đế và Bát Chính Đạo đã được khai mở, đặt nền móng cho toàn bộ hệ thống tu chứng sau này của Phật giáo.

Không khí tĩnh mịch nơi rừng Khổ Hạnh Lâm trở thành tấm gương phản chiếu cho mỗi hành giả, để tự soi lại mình: tu không phải là tự hành hạ thân xác, mà là làm thanh tịnh tâm ý.

Tối 13/11, đoàn trở lại Bồ Đề Đạo Tràng (Bodhgaya) – Thánh địa linh thiêng nơi Đức Phật thành đạo. Dù khu vực đại bảo tháp đang trong quá trình tu sửa nhằm bảo tồn và gìn giữ linh khí của vị trí lịch sử, nhưng ngọn tháp vẫn giữ được vẻ trang nghiêm và linh thiêng, khiến mỗi bước chân tiến vào đều cảm nhận được hơi thở của Chính pháp. 

Tại đây, đoàn được Ngài Bhikkhu Dr. Manoj – thành viên Ban Quản Lý chùa tại Bodh Gaya thân mến đón tiếp. Sự tiếp đãi ân cần của Ngài mở đầu cho không khí trang nghiêm đầy thân tình, như một lời mời quay về với nguồn cội giác ngộ.

Sau khi thực hiện nghi thức niêm hương và làm lễ Dâng y cúng Phật trong lòng Đại Bảo tháp, đại chúng trang nghiêm thiền hành nhiễu tháp trong tiếng niệm Phật âm vang Thánh địa, như một sự quy kính thầm lặng nhưng sâu xa, xoay quanh trục tâm linh nơi Đức Phật đã giác ngộ. Tại sân trước Đại Bảo tháp Mahabodhi, Thượng tọa Thích Tiến Đạt đã cùng đại chúng ôn lại sự kiện Đức Phật thành đạo Vô thượng Bồ Đề, đồng thời giảng giải về ý nghĩa thâm sâu của con đường chứng ngộ: một tiến trình tuần tự từ tự độ đến độ tha, từ tự hành đến giác tha, kết tinh trọn vẹn trí tuệ, từ bi và định lực. Đó cũng chính là lộ trình mà mỗi hành giả đều phải bước đi trên con đường trở về với chính mình.

Sau thời pháp, đại chúng trang nghiêm tụng Đại Bi Thập Chú và Kinh Bát Đại Nhân Giác, đồng thời thắp những ngọn nến cầu nguyện thế giới hòa bình, Phật pháp hưng long, chúng sinh an lạc.

Ánh sáng từ hàng trăm ngọn nến nơi đất Bồ Đề lung linh soi rọi trong đêm, như biểu tượng cho trí tuệ Giác ngộ được thắp sáng từ nội tâm mỗi hành giả.

Sáng 14/11, sau thời lễ và thiền tọa cuối cùng tại Bồ Đề Đạo Tràng, đoàn khép lại hành trình chiêm bái và tu tập trên đất Phật, chuẩn bị trở về Việt Nam.

Hành trình 9 ngày chiêm bái đất Phật nay đã khép lại, nhưng những gì các Tăng Ni sinh khóa IX nhận được lại mở ra một con đường dài hơn tất cả những chặng đường đã đi qua.

Từ Lâm Tỳ Ni – nơi Thái tử đản sinh, đến Bồ Đề Đạo Tràng – nơi ánh sáng Giác ngộ bừng nở; từ Vườn Lộc Uyển – nơi bánh xe Pháp lần đầu chuyển động, đến Câu Thi Na – nơi Đức Thế Tôn an nhiên thị hiện Niết Bàn; rồi những nơi chứa đựng chiều sâu lịch sử như mộ Hoàng hậu Ma Da và Vua Tịnh Phạn, thành Ca Tỳ La Vệ, Bảo tháp Ram Gram, Tinh xá Kundan, Tinh xá Trùng Cát… Mỗi thánh tích đều in dấu một bước chuyển của cuộc đời Đức Phật, và đồng thời in dấu thêm một bước chuyển trong tâm mỗi người con Phật hôm nay.

Đó không phải là những điểm đến du lịch, mà là những bài pháp sống, được giảng bằng nghìn năm lịch sử, bằng dấu chân của bậc Đại Giác, và bằng hơi thở của chính đạo tâm người hành hương. Những buổi thiền tọa trong đêm tĩnh lặng ở Bồ Đề Đạo Tràng, những giờ phút xúc động trước mộ song thân của Thế Tôn, hay cảm giác lặng người khi đứng trước nền cung điện hoang tàn của dòng họ Thích Ca — tất cả đã trở thành những trang kinh không chữ nhưng thấm sâu vào lòng.

Những thánh tích ấy không chỉ kể lại lịch sử, mà còn đánh thức trong tâm Tăng Ni sinh nhận thức rằng chí nguyện xuất gia không chỉ là khoác chiếc áo giải thoát, mà là lời hứa tiếp nối mạng mạch Giác ngộ – lời hứa đã được thắp lên từ thời Ngài Ca Diếp, được thử thách ở Khổ Hạnh Lâm, và được viên mãn dưới cội Bồ đề.

Với Nhà trường, hành trình này là một hình thức giáo dục Phật học bằng trải nghiệm, nơi giáo lý trở nên sống động, lịch sử trở thành hơi thở và Bồ đề tâm của người tu trẻ được trưởng dưỡng một cách tự nhiên mà sâu sắc.

Để có được chuyến đi viên mãn và đầy ý nghĩa này, là nhờ tấm lòng từ ái và sự quan tâm sâu sắc của Hòa thượng Trưởng Ban Trị sự GHPGVN TP. Hà Nội, chư Tôn đức Ban Thường trực Phật giáo Thủ đô, Thượng tọa Hiệu trưởng cùng Ban Giám hiệu Trường Trung cấp Phật học Hà Nội, cùng sự hỗ trợ tận tâm của Công ty TNHH Du lịch Hành hương Quốc tế Hoa Sen và quý mạnh thường quân đã phát tâm trợ duyên.

Dẫu hành trình đã kết thúc, nhưng ngọn lửa trí tuệ và lý tưởng được thắp lên từ đất Phật sẽ tiếp tục soi đường cho mỗi người trên con đường tu học phía trước, như lời Đức Thế Tôn dạy: “Hãy tự thắp đuốc lên mà đi". Và từ hành trình 9 ngày này, mỗi Tăng Ni sinh đã tìm được ngọn đuốc của riêng mình.

Diệu Tường - Tiến Lộc