Chùa Kompong Chrây (chùa Hang) là di tích cấp tỉnh, có tuổi đời hàng trăm năm, nằm giữa "rừng" cổ thụ thuộc tỉnh Vĩnh Long.
Chùa KomPong Chrây (còn gọi là chùa Hang) nằm trên QL54, thuộc khóm 3, xã Châu Thành, Vĩnh Long (trước đây là TT.Châu Thành, H.Châu Thành, Trà Vinh). Đây là ngôi chùa Phật giáo Nam tông Khmer, không chỉ đẹp bởi kiến trúc lâu đời, mà còn là nơi gìn giữ giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc tôn giáo độc đáo và hệ sinh thái đa dạng.
Chùa Hang nằm cách trung tâm P.Trà Vinh, Vĩnh Long (trước đây là TP.Trà Vinh, Trà Vinh) khoảng 5 km về hướng nam theo QL54.
Tương truyền, khi xưa, nơi chùa Hang tọa lạc là bến sông, có một cây đa cổ thụ rất to. Thấy vị trí tốt, các vị sư tiền bối đã đến dựng chùa và đặt tên là Kompông Chrây, có nghĩa là bến cây đa.
Chùa được hình thành năm 1637, đến nay trải qua 23 đời sư trụ trì khác nhau. Người dân địa phương quen gọi là chùa Hang, do kiến trúc cổng chùa dạng hang vòm, tạo sự khác biệt giữa chùa Hang với các chùa Khmer khác trong tỉnh.
Tháng 5/2025, chùa Hang được UBND tỉnh Trà Vinh (cũ) công nhận di tích lịch sử cấp tỉnh.
Nhìn từ trên cao, khuôn viên chùa Hang rộng lớn, được bao bọc bởi hàng trăm cây sao, cây dầu hàng trăm năm tuổi; trông như một tấm thảm thiên nhiên, phủ trùm lên công trình kiến trúc cổ kính.
Khuôn viên chùa Hang rộng khoảng 7 ha, là khu rừng nguyên sinh với nhiều chủng loài thực vật đặc hữu như: sao, dầu, tre, trúc… chen nhau thành nhiều tầng cao thấp khác nhau rất có giá trị về mặt sinh quyển và là nguồn gene tự nhiên cho các thế hệ sau.
Với khu rừng cây tự nhiên rộng lớn, khuôn viên chùa Hang trở thành nơi quần tụ của nhiều loài chim, cò trắng, cò ngà, cò cổ đỏ và diệc... Nhà chùa đặt ra những quy định bảo vệ chim và bảo vệ cây rừng rất nghiêm ngặt, tạo ra môi trường tự nhiên an bình cho những đàn chim trở về trú ngụ ngày càng đông hơn.
Nam Long, Ảnh: Trí Trần (Thanh Niên)
