PSO - Sáng ngày 18/5/2025 (nhằm 21/4 năm Ất Tỵ), tại Tổ đình Vạn Thọ, số 247 Hoàng Sa, phường Tân Định, quận 1, TP.HCM, Ban Trị sự GHPGVN quận 1 phối hợp cùng môn đồ pháp quyến đã trang nghiêm tổ chức lễ đại tường tưởng niệm cố Đại lão Hòa thượng Thích Thanh Sơn, Thành viên Hội đồng Chứng minh Trung ương, Chứng minh Ban Trị sự GHPGVN quận 1, Trụ trì Tổ đình Vạn Thọ.
Buổi lễ được sự quang lâm chứng minh và tham dự của chư Tôn Trưởng lão Hội đồng Chứng minh GHPGVN: HT. Thích Thiện Pháp, HT. Thích Thanh Hùng, HT. Thích Huệ Minh; chư Tôn đức Văn phòng II Trung ương Giáo hội; chư Tôn Giáo phẩm Ban Chứng minh, Ban Thường trực Ban Trị sự GHPGVN TP.HCM và các quận, huyện; chư Tăng Ni trụ trì các tự viện trong và ngoài địa bàn.
Đại diện lãnh đạo chính quyền TP.HCM, quận 1, cùng đông đảo Phật tử đồng tham dự.
Tại buổi lễ, chư Tôn Giáo phẩm đồng niêm hương tưởng niệm, nhất tâm cầu nguyện Giác linh Đại lão Hòa thượng cao đăng Phật quốc. HT. Thích Thanh Hùng, bào đệ của Hòa thượng, đã cung tuyên tiểu sử Ngài trong không khí trang nghiêm, xúc động.
1. Thân thế
Cố Đại lão Hòa thượng Thích Thanh Sơn, thế danh Nguyễn Văn Bằng, sinh năm 1929 tại xã Thạnh Trị, quận Hòa Đồng, tỉnh Gò Công (nay là xã Đồng Thạnh, huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang), trong một gia đình trung nông thuần lương, kính tín Tam bảo.
Thân phụ: Cụ ông Nguyễn Văn Mươi, pháp danh Minh Nghĩa
Thân mẫu: Cụ bà Nguyễn Thị Chiêu, pháp danh Diệu Phổ
Hòa thượng là trưởng nam trong gia đình ba anh em, trong đó người em trai cũng là bậc cao tăng – HT. Thích Thanh Hùng, Ủy viên Thường trực HĐCM GHPGVN, Trụ trì Tổ đình Phổ Quang, quận Phú Nhuận, TP.HCM.
Tuổi thơ của Ngài gắn liền với chùa làng, kinh kệ và hình bóng hiền từ của mẹ – người đã dẫn dắt anh em Ngài đến với Phật pháp bằng đức tin và tâm từ.
2. Thời kỳ xuất gia học đạo
Trước thời cuộc chiến tranh loạn lạc, Hòa thượng sớm giác ngộ vô thường và phát tâm xuất gia. Vượt qua gian khó và hiểm nguy, Ngài hành trình từ quê nhà đến Sài Gòn, đến Tổ đình Vạn Thọ cầu Tổ Thiện Tường xuất gia.
Ngài được ban pháp húy Thị Giác, pháp tự Hành Nhẫn, pháp hiệu Thanh Sơn, thuộc đời thứ 42 dòng Lâm Tế Chánh Tông. Sau đó, Ngài được truyền giới Sa-di và chuyên tu tại Tổ đình Vạn Thọ.
Năm 1959, sau quá trình tu học tinh chuyên, giới hạnh trang nghiêm, Hòa thượng được phép thọ giới Cụ túc. Trong giai đoạn này, Ngài được đích thân Bổn sư và các bậc danh tăng chỉ dạy, tinh thông Hán - Nôm, Phật học và luật học.
3. Thời kỳ hành đạo
Hòa thượng được Bổn sư giao trọng trách Tri sự và Quảng chúng tại Tổ đình Vạn Thọ. Năm 1980, được chính thức truyền trao ngôi vị Trụ trì.
Trong suốt thời kỳ hành đạo, Hòa thượng không chỉ lo đời sống Tăng chúng chu đáo mà còn tích cực trùng tu, xây dựng và phát triển Tổ đình cũng như các tự viện:
Chùa Linh Quang (Q. Bình Thạnh)
Chùa Báo Ân (P. Đa Kao, Q.1)
Chùa Kim Thiền (Tiền Giang)
Chùa Pháp Hoa (Q.6)
Niệm Phật Đường Quảng Thành (Q.1)
Ngoài đạo nghiệp, Hòa thượng còn tinh thông võ thuật (Thiếu Lâm Bắc Truyền) và y thuật, hóa độ nhiều thanh niên lầm lạc và cứu giúp dân nghèo bằng phòng thuốc Đông y miễn phí.
Hòa thượng từng bị bắt giam năm 1963 trong cuộc biểu tình bảo vệ Phật giáo, nhưng vẫn giữ vững tinh thần bất khuất và từ bi.
Ngài đã xuất gia cho hàng trăm Tăng Ni, quy y cho hàng ngàn Phật tử. Nhiều đệ tử hiện là trụ trì và thành viên BTS GHPGVN các cấp.
4. Đạo nghiệp và cống hiến
Giai đoạn 1983–2023, Hòa thượng đảm nhận nhiều chức vụ trọng yếu:
Phó Trưởng Ban Hướng dẫn Phật tử TƯ GHPGVN
Chứng minh Ban Hoằng Pháp, Ban Hướng dẫn Phật tử TƯ
Trưởng Ban Trị sự GHPGVN Quận 1
Chứng minh Ban Trị sự GHPGVN TP.HCM
Thành viên Hội đồng Chứng minh TƯ GHPGVN (từ Đại hội IX – 2022)
Khen thưởng và tuyên dương:
Huân chương Đại Đoàn kết dân tộc (Chủ tịch nước trao tặng – 2017)
2 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ (2012, 2022)
Bằng khen của UBND TP.HCM, UB MTTQVN các cấp
Bằng Tuyên dương công đức GHPGVN
Trước tác tiêu biểu: Thanh Sơn Thi Tập, các bộ sách Nôm, song ngữ mang đậm tinh thần Thiền và văn hóa dân tộc.
5. Viên tịch
Sau hơn 94 năm hiện thân trong cõi Ta-bà, 64 hạ lạp tinh nghiêm, đạo nghiệp của Ngài đã viên mãn. Hòa thượng thu thần thị tịch lúc 23g25 ngày 08/6/2023 (nhằm 21-4 Quý Mão) tại Tổ đình Vạn Thọ.
Cuộc đời của Đại lão Hòa thượng Thích Thanh Sơn là tấm gương sáng về giới hạnh, trí tuệ và lòng từ bi. Dẫu Ngài đã thị tịch, nhưng đạo hạnh và pháp âm của Ngài vẫn còn vang vọng trong lòng Tăng Ni, Phật tử và hậu học muôn đời.
Ban Truyền thông PG quận 1