Ứng dụng chữ ký số và con dấu số trong công tác quản trị hành chánh Giáo hội

Sáng 30/10, trong khuôn khổ Hội nghị triển khai Nghị quyết số 461/NQ-HĐTS của Hội đồng Trị sự GHPGVN diễn ra tại Văn phòng 2 Trung ương – Thiền viện Quảng Đức (TP.HCM), Đại đức Thích Minh Ân – Uỷ viên HĐTS, Phó Chánh Văn phòng 2 Trung ương đã trình bày chuyên đề “Ứng dụng chữ ký số và con dấu số trong công tác quản trị hành chánh Giáo hội”, một nội dung trọng tâm trong lộ trình chuyển đổi số của Giáo hội.

Đại đức nhấn mạnh rằng trong xu thế phát triển của thời đại số, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động hành chánh là xu hướng tất yếu của mọi tổ chức, trong đó có Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Thực hiện chỉ đạo của Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Nhơn, Chủ tịch Hội đồng Trị sự, cùng Ban Thường trực HĐTS, Văn phòng 2 Trung ương đang từng bước triển khai mô hình “Hội nghị không giấy – Quản trị điện tử – Lưu hành văn bản số hóa”, hướng đến bộ máy hành chánh hiện đại, minh bạch và hiệu quả.

Theo Đại đức, hai yếu tố “chữ ký số” và “con dấu số” giữ vai trò then chốt trong hệ thống quản trị điện tử của Giáo hội. Chữ ký số là hình thức xác thực điện tử có giá trị pháp lý tương đương với chữ ký tay, được mã hóa an toàn và gắn trực tiếp vào văn bản điện tử, đảm bảo tính xác thực và không thể bị chỉnh sửa. Trong khi đó, con dấu số là hình thức xác nhận pháp lý của tổ chức trên không gian mạng, do cơ quan chứng thực cấp phép. Sự kết hợp giữa chữ ký số và con dấu số giúp mỗi văn bản điện tử của Giáo hội có giá trị pháp lý hoàn chỉnh, tương đương văn bản hành chánh truyền thống.

Giáo hội Phật giáo Việt Nam là tổ chức có hệ thống hành chánh rộng khắp từ Trung ương đến cơ sở, do đó việc áp dụng chữ ký số và con dấu số không chỉ góp phần rút ngắn quy trình xử lý văn bản, giảm chi phí in ấn, lưu kho, mà còn tăng cường tính minh bạch, chính xác và khả năng tra cứu, lưu trữ lâu dài. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong cải cách hành chánh Phật sự, thể hiện tinh thần thích ứng và hội nhập với xu thế chuyển đổi số quốc gia.

Đại đức cho biết, Văn phòng 2 Trung ương đang xây dựng hệ thống quản trị văn bản điện tử liên thông giữa Trung ương Giáo hội và Ban Trị sự các tỉnh, thành, giúp việc ký duyệt, phát hành và lưu trữ công văn, giấy giới thiệu, chứng điệp hay quyết định hành chánh được thực hiện hoàn toàn trên môi trường số, đảm bảo tính bảo mật và đồng bộ. Mỗi chứng thư số được cấp riêng cho từng đơn vị, cá nhân có thẩm quyền, được quản lý chặt chẽ và bảo mật theo quy định.

Trong phần định hướng, Đại đức cho biết, Văn phòng 2 Trung ương đặt mục tiêu đến năm 2026–2031 sẽ hoàn thiện Cổng hành chánh điện tử GHPGVN, kết nối hai Văn phòng Trung ương với 34 tỉnh, thành trong cả nước; đồng bộ hóa hệ thống chữ ký số cho toàn bộ văn bản hành chánh, Tăng sự và nội bộ; đồng thời tích hợp cơ sở dữ liệu nhân sự Tăng Ni, cơ sở tự viện vào hệ thống dữ liệu quốc gia của Giáo hội, hướng tới mô hình “Giáo hội điện tử hiện đại, minh bạch, hiệu quả”.

Bên cạnh đó, phần trình bày cũng thẳng thắn nhìn nhận những khó khăn trong quá trình triển khai, như kỹ năng sử dụng công nghệ của một số Tăng Ni còn hạn chế, cơ sở hạ tầng mạng tại vài địa phương chưa ổn định và thói quen hành chánh truyền thống vẫn còn phổ biến. Để khắc phục, Văn phòng 2 Trung ương sẽ tổ chức các lớp tập huấn định kỳ cho cán bộ văn phòng và Tăng Ni phụ trách hành chánh, thành lập tổ kỹ thuật hỗ trợ trực tuyến, đồng thời phân quyền sử dụng, bảo mật thiết bị ký số theo quy định chặt chẽ của Giáo hội.

Kết luận, Đại đức Thích Minh Ân khẳng định việc ứng dụng chữ ký số và con dấu số không chỉ là một bước cải tiến kỹ thuật, mà còn là sự chuyển hóa trong nhận thức – từ phương thức hành chánh thủ công sang quản trị Phật sự hiện đại, minh bạch và năng động. Đây là hành động cụ thể thể hiện tinh thần nhập thế của Giáo hội trong thời đại chuyển đổi số, góp phần kiện toàn nền hành chánh điện tử của Phật giáo Việt Nam, đồng hành cùng Nhà nước trong xây dựng nền hành chính số quốc gia, hướng đến phát triển bền vững, minh triết và hiện đại trong kỷ nguyên số.