An Giang: Rộn ràng đại lễ dâng y Kathina của đồng bào Khmer

Mỗi độ tháng 9 âm lịch, khi mùa an cư kiết hạ khép lại, đồng bào Khmer ở An Giang lại hân hoan bước vào mùa lễ dâng y Kathina - nghi lễ quan trọng của Phật giáo Nam tông Khmer. Ở An Giang, từ vùng Bảy Núi đến những ngôi chùa ven sông sắc cờ ngũ sắc tung bay, dòng người nô nức về chùa dâng y, trở thành điểm sáng cho tinh thần đoàn kết và niềm tin hướng thiện của cộng đồng.

Hàng năm, từ ngày 1/9 đến 15/10 âm lịch, đồng bào Khmer An Giang lại náo nức đón mùa lễ Kathina, hay còn gọi là lễ dâng y cà sa. Những ngày này, đồng bào Khmer trên địa bàn tỉnh cùng nhau đến chùa gửi gắm tấm lòng thành kính qua việc dâng y cà sa và các vật phẩm thiết yếu dâng đến chư tăng, cầu cho gia đình an vui, phum sóc bình yên, mùa màng thuận lợi. 

Sáng ngày 12/10, chúng tôi có mặt tại chùa Sóc Xoài, xã Mỹ Thuận để tham gia các hoạt động của lễ dâng y. Tháng mười, khi những cơn mưa cuối mùa vừa dứt, tại chùa Sóc Xoài không khí lễ dâng y đã tràn ngập trong tiếng trống, tiếng chuông và niềm hân hoan của hàng trăm phật tử. Dưới bóng cờ Phật giáo vàng rực, từng lời kinh trầm bổng vang lên, hòa cùng nhịp trống và nhịp chiêng, như gói trọn tấm lòng biết ơn Tam bảo sau ba tháng an cư kiết hạ. Đón tiếp đoàn dâng y, Thượng tọa Danh Phản - Ủy viên Hội đồng Trị sự, Phó trưởng Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh, Phó Chủ tịch Hội Đoàn kết sư sãi yêu nước tỉnh, Trụ trì chùa Sóc Xoài tặng vòng hoa nhằm tri ân sự đóng góp của các gia đình phật tử. Thượng tọa Danh Phản cho biết, theo kinh điển của Phật giáo Nam tông, việc dâng y được xem là một phước duyên lớn, mang lại nhiều công đức cho người thực hiện, nên hàng năm có rất nhiều gia đình phật tử mong muốn được đăng ký trở thành thí chủ - người đứng ra tổ chức lễ.

Tuy nhiên, việc chọn thí chủ không dựa vào giàu nghèo, mà thực hiện theo thứ tự đăng ký, thể hiện tinh thần bình đẳng, ai cũng có thể góp phần hành lễ. Trong một mùa dâng y, có thể chỉ một gia đình hoặc nhiều gia đình cùng chung lòng đứng ra tổ chức. “Khi được chọn làm thí chủ, gia đình sẽ chuẩn bị tứ vật dụng, gồm những lễ vật thiết yếu phục vụ đời sống tu học của chư tăng như: áo cà sa, bát khất thực, nhu yếu phẩm, tập viết, vật dụng sinh hoạt… Trong đó, y cà sa được xem là lễ vật thiêng liêng và quan trọng nhất, tượng trưng cho lòng thành, sự tôn kính và niềm tin sâu sắc của phật tử đối với đạo” Thượng tọa Danh Phản chia sẻ.

Tại chùa Xẻo Cạn, xã Vĩnh Hòa, trước khi bước vào phần lễ chính, thí chủ cùng đồng bào phật tử thực hiện nghi thức nhiễu y, đi ba vòng quanh chánh điện, sau đó tập trung vào chánh điện. Tiếp theo là chuỗi nghi thức thiêng liêng: Lễ quy y Tam bảo, lễ dâng hoa cúng dường, lễ thọ trì quy giới, lắng nghe thuyết pháp về “Quả báu dâng y Kathina”; dâng y cà sa, tứ vật dụng đến tăng đoàn; chư tăng hành tăng sự; kết thúc nghi lễ, chư tăng tụng kinh cầu an, ban phúc lành cho gia đình phật tử. 

Sau phần lễ trang nghiêm là phần hội rộn rã sắc màu, khi khắp sân chùa vang lên những làn điệu nhạc ngũ âm, tiếng trống Chhay dăm, cùng các tiết mục nghệ thuật truyền thống, và những trò chơi dân gian mang đậm bản sắc Khmer. Đêm Kathina vì thế trở thành ngày hội lớn của phum sóc, nơi tôn vinh đời sống tinh thần phong phú, lòng nhân ái và sự gắn kết cộng đồng của đồng bào Khmer. “Năm nào tôi cũng về chùa dự lễ Kathina. Cảm giác được cùng bà con rước y, dâng y cho chư tăng khiến lòng mình an vui lắm. Tôi cầu cho gia đình mạnh khỏe, cho phum sóc bình yên”.

Tại phố biển Hà Tiên, chùa Thiên Trúc, ngôi chùa Nam tông Kinh duy nhất của tỉnh cũng tổ chức lễ dâng y Kathina trong không khí trang nghiêm mà ấm cúng. Không rực rỡ như lễ hội ở Sóc Xoài, Kathina tại Thiên Trúc mang vẻ trầm lắng, thiền vị. Hàng trăm Phật tử người Kinh, Khmer và Hoa cùng quy tụ, dâng y cúng dường chư tăng, tụng kinh, nghe pháp thoại. Chính nơi ấy, tinh thần “tốt đời - đẹp đạo” lại được lan tỏa sâu rộng. Đại đức Pháp Hảo, Trụ trì chùa Thiên Trúc, bày tỏ: “Điều đáng quý của lễ Kathina ở đây là tinh thần hòa hợp giữa các dân tộc. Dù khác nhau về phong tục, nhưng khi cùng nhau dâng y, mọi người đều chung một lòng hướng thiện, cùng vun đắp cho cuộc sống bình an, hạnh phúc”.

Khi ánh chiều nghiêng xuống mái chùa cổ, tiếng trống chhay dăm vẫn vang vọng xa xa. Trong làn khói hương bảng lảng, hình ảnh phật tử thành kính dâng y như nhắc nhớ nhau rằng, dâng y Kathina mãi là lễ hội của tình đoàn kết, lòng hiếu hạnh và vẻ đẹp văn hóa bền bỉ trong đời sống đồng bào Khmer An Giang.

Thuyền Giang - Thiện Hiếu