Hải Phòng: Lễ khánh thành ngôi Tổ đường và kỷ niệm ngày Thánh Tổ Non Đông hạc giá Tây Quy tại chùa Quang Đàm

PSO - Sáng ngày 23/2/2025 (nhằm ngày 26 tháng Giêng năm Ất Tỵ), tại chùa Quang Đàm (chùa Kiều Trung, Tổ dân phố Kiều Trung, phường Hồng Thái, quận An Dương, Thành phố Hải Phòng) đã long trọng diễn ra Đại lễ khánh thành ngôi Tổ đường và lễ kỷ niệm ngày Thánh Tổ Non Đông hạc giá Tây Quy.

Quang lâm chứng minh và tham dự buổi lễ có Thượng tọa Thích Thanh Hiển, Ủy viên Thường trực, Chánh Thư ký Ban Trị sự GHPGVN Thành phố Hải Phòng; Thượng tọa Thích An Hưng, Trụ trì chùa Triệu Khánh (TP. Hà Nội); Ni sư Thích Tâm Chính, Ủy viên Thường Trực ban Hoằng pháp, Ban Từ thiện xã hội GHPGVN, Ủy viên Thường trực, Trưởng ban Ban Từ thiện xã hội GHPGVN Thành phố, Trụ trì chùa Quang Đàm, Trưởng BTC đại lễ; Sư cô Thích Giới Thanh, Bản tự chùa Quang Đàm; cùng chư Tôn đức Tăng Ni trụ trì các chùa trong và ngoài Thành phố Hải Phòng.

Về phía chính quyền có ông Phạm Hải Nam, Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Quận ủy An Dương; ông Lê Ngọc Phương, Ủy viên Quận ủy, Chánh án Tòa án nhân dân quận; ông Nguyễn Trung Thành, Giám đốc Trung tâm Văn hóa Thông tin Thể thao quận; ông Nguyễn Xuân Dương, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Hồng Thái; ông Trần Văn Bách, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường; cùng các ông bà đại diện cho Đảng ủy, HĐND, UBND, UB MTTQVN phường Hồng Thái, TDP Kiều Trung và các sở ban ngành đoàn thể, quý Phật tử gần xa, du khách thập phương, nhân dân địa phương.

Phát biểu khai mạc tại buổi lễ, Ni sư Thích Tâm Chính - Trưởng BTC đại lễ đã khái quát lịch sử hình thành, phát triển của chùa Quang Đàm qua các thời kỳ. 

Chùa Kiều Trung tọa lạc trên mảnh đất sát bãi sa bồi cũ của sông Lạch Tray, có tên cổ là Đống Non, tên Tự hiệu nay là chùa Quang Đàm, thuộc thôn Kiều Trung, xã Hồng Thái, huyện An Dương, TP. Hải Phòng, hiện tại là Tổ dân phố Kiều Trung, phường Hồng Thái, quận An Dương, TP. Hải Phòng. Chùa là công trình kiến trúc Tôn giáo có niên đại vào thế kỷ 18, do bị thiên tai, giặc dã nên chùa được di dời đến vị trí ngày nay, hiện nay còn lại một số văn bia chữ Hán mang niên hiệu Cảnh Hương thứ 35, bia Tự Đức năm thứ 2 (1850), bia Tự Đức năm thứ 7 (1854), bia Bảo Đại năm thứ 17 (1933). Trải qua biến thiên thăng trầm của thời gian và lịch sử, chính điện, cũng như Tổ đường của chùa đã bị xuống cấp trầm trọng. Được sư cho phép của các cấp Giáo hội, cũng như được sự chấp thuận của chính quyền địa phương, tháng 3 năm 2024, Ni sư Thích Tâm Chính đã cùng đệ tử của mình là Sư cô Thích Giới Thanh (Bản tự chùa Quang Đàm) kết hợp cùng chính quyền, Phật tử, nhân dân địa phương tổ chức lễ khởi công động thổ ngôi Tổ đường chùa Quang Đàm. Sau hơn 11 tháng thi công, kiến thiết, xây dựng, đến nay công trình ngôi Tổ đường chùa Quang Đàm đã được hoàn thiện và chính thức đưa vào sử dụng phục vụ cho nhu cầu tu học, sinh hoạt tín ngưỡng văn hóa, tâm linh.

Nhân kỷ niệm ngày Thánh Tổ Non Đông hạc giá Tây quy, Ni sư trụ trì đã cùng toàn thể đại chúng ôn lại thân thế, sự nghiệp và công lao của Thánh Tổ đối với Đạo pháp, Dân tộc. Thiền sư Tuệ Nhẫn Từ Giác hay còn gọi là Đức Thánh Tổ Non Đông, hiệu Quán Viên Pháp, tự Tuệ Nhẫn, biệt hiệu là Thánh Tổ Non Đông. 

Theo tài liệu lịch sử, Thánh tổ Non Đông họ Vương, hiệu Quán Viên, tự Tuệ Nhẫn, sinh năm 1257 (Đinh Tỵ thế kỷ thứ 12), quê gốc tại xã Dưỡng Mông, huyện Kim Thành (tỉnh Hải Dương). Thuở nhỏ, cha mất sớm, mẹ ở vậy nuôi con. Truyền thuyết kể rằng, năm Vương Tuệ Nhẫn 19 tuổi, có lần rời nhà đi tìm mẹ, trên đường đi gặp một gia đình bán mía, liền xin nước uống và nghỉ chân. Sau đó, khi biết chàng trai đi tìm mẹ mà không thấy, chủ nhà ngỏ lời đề nghị ở lại giúp việc, hàng ngày chuyên lo dọn mía, rửa mía. Bỗng một hôm ông thấy một cây mía có tới 72 gióng, thấy đó là điều lạ, ông đem cất đi. Đến tối, ông xin nghỉ việc và không cần chủ nhà trả công, chỉ xin một cây mía. Chủ nhà vui vẻ cho ngay và Vương Tuệ Nhẫn lại lên đường về Kinh Bắc. Trên đường đi Kinh Bắc, ông vào chùa Nghĩa Trụ, yết kiến Hoàng Kiên đại sư và được thu nhận. 

Từ đó, ông trau dồi Phật pháp, đến năm 30 tuổi ông đã đắc đạo. Sau đó ông xin rời khỏi chùa để tuyên truyền Phật pháp theo giáo lý của thiền phái Trúc Lâm. Nơi đến đầu tiên là Mạo Khê, nơi đây có ngôi chùa Non Đông. Ông quyết định trụ trì tại đó và ra công tu tạo 72 ngôi chùa lớn nhỏ quanh vùng Hải Phòng, Hải Dương, Bắc Ninh… Trong đó có chùa Quang Đàm (chùa Kiều Trung) là một trong số 72 ngôi chùa được Thánh Tổ Non Đông dày công gây dựng. Để ghi nhớ công ơn của Ngài, hàng năm các chùa được Ngài xây dựng đều tổ chức lễ tưởng niệm ngày Ngài hạc giá Tây quy. Đây cũng chính là cơ hội để bậc hậu thế noi theo trên con đường, sự nghiệp hoằng pháp độ sinh.

Tiếp đó, đại diện cho Ban kiến thiết xây dựng chùa Quang Đàm đã lên báo cáo quá trình thiết kế, thi công và kinh phí xây dựng ngôi Tổ đường chùa Quang Đàm, cùng các công trình phụ trợ. Theo đó, tổng kinh phí xây dựng ngôi Tổ đường, giảng đường, khách đường chùa Quang Đàm lên đến hơn 10 tỷ đồng. Tổ đường được xây dựng 2 tầng, theo kiến trúc hình chữ “ Nhất” trên tổng diện tích 500m2, bao gồm 3 gian, tầng 1 thờ Tam Tổ Trúc lâm, chư Tổ khai sơn tạọ tự, Thánh Tổ Non Đông và Thánh Tổ Ni Đại Ái Đạo, tầng 2 thờ Phật, mái lợp ngói mũi hài, kết hợp giữa kiến trúc truyền thống dân gian của vùng đồng bằng duyên hải Bắc bộ và kiến trúc hiện đại, tạo nên một kiến trúc tổng thể hài hòa, cân đối giữa cổ kính và hiện đại.

Hòa chung với không khí hoan hỷ của buổi lễ, Ban Tổ chức đã trao 40 phần quà, mỗi phần quà trị giá 500 nghìn đồng cho các đối tượng là học sinh nghèo vượt khó, các gia đình có hoàn cảnh khó khăn, người già neo đơn đang học tập và sinh sống tại phường Hồng Thái, quận An Dương, tổng số tiền 20 triệu đồng. Đây là hoạt động ý nghĩa nhằm chung tay cùng chính quyền các cấp trong công tác đảm bảo an sinh xã hội tại địa phương, trên tinh thần từ bi – cứu khổ – ban vui của đạo Phật, thực hiện theo phương châm của GHPGVN đã đề ra: “ Phật giáo luôn đồng hành cùng dân tộc”.

Dịp này, Ni sư trụ trì và Sư cô Thích Giới Thanh (Bản tự chùa Quang Đàm) đã đón nhận những món quà, những lẵng hoa tươi thắm chúc mừng từ các cấp Giáo hội, bạn đồng môn Trường Trung Cao đẳng Phật học Thành phố Hải Phòng, chư huynh đệ trong chốn trụ xứ chùa Vẽ của Sư cô bản tự, chính quyền các cấp, các sở ban ngành, công ty, cơ quan trong huyện, Phật tử, đạo tràng một số chùa trong thành phố và nhân dân địa phương nhân sự kiện trọng đaị này.

Ban đạo từ tại buổi lễ, Thượng tọa Thích Thanh Hiển đã nói lên tầm quan trọng của Phật giáo, vai trò của ngôi chùa đối với sự phát triển chung của toàn xã hội, cũng như công đức của việc xây chùa, tạo tượng, đúc chuông. Trong kháng chiến chùa được sử dụng làm nơi căn cứ cơ sở cách mạng, làm nơi tiêu thổ kháng chiến. Trong thời hòa bình, chùa được ví như trường học để nuôi dưỡng lòng từ bi, trau dồi đạo đức, tu sửa thân tâm cho mọi tầng lớp, mọi lứa tuổi trong xã hội. Thượng tọa mong thời gian tới sẽ tiếp tục nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của các cấp Giáo hội, các cấp chính quyền, cũng như sự phát tâm công đức cả về tài lực, vật lực của các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân, các nhà hảo tâm, các mạnh thường quân để công trình giảng đường, khách đường và các công trình phụ trợ khác của chùa Quang Đàm được hoàn thành theo đúng kế hoạch, phục vụ cho nhu cầu tu học, sinh hoạt tín ngưỡng văn hóa tâm linh của đồng bào Phật tử, nhân dân địa phương.

Trước khi kết thúc buổi lễ, chư Tôn thiền đức đã tổ chức lễ dâng hương bạch Phật, lễ tưởng niệm ngày Thánh Tổ Non Đông hạc giá Tây quy, thả chim bồ câu phóng sinh, cầu nguyện thế giới hòa bình, chúng sinh an lạc và cắt băng khánh thành ngôi Tổ đường chùa Quang Đàm trong không khí hoan hỷ, ấm tình đạo vị nhân dịp đầu xuân mới Ất Tỵ – 2025.

Thành Trung