PSO - Ngày 21/12/2024 tại khu Di tích Quốc gia đặc biệt Côn Sơn – Kiếp Bạc (thành phố Chí Linh, tỉnh Hải Dương), Viện Trần Nhân Tông phối hợp cùng Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Hải Dương đồng chủ trì tổ chức Hội thảo khoa học “Huyền Quang Tôn giả – Đệ tam tổ Thiền phái Trúc Lâm (1254-1334) – Kỷ niệm 770 năm sinh và 690 năm viên tịch”.
Đây là sự kiện quan trọng kỷ niệm 770 năm ngày sinh và 690 năm ngày viên tịch của Ngài, đồng thời là dịp tôn vinh những đóng góp của Huyền Quang Tôn giả đối với sự phát triển của Phật giáo Việt Nam và nền văn hóa dân tộc.
Hội thảo có sự hiện diện của nhiều lãnh đạo cấp cao, chư Tôn đức và các nhà nghiên cứu uy tín. Về phía lãnh đạo nhà nước, tham dự có PGS.TS. Nguyễn Kim Sơn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Về phía Giáo hội Phật giáo Việt Nam, có sự hiện diện của HT.TS. Thích Quảng Tùng, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Từ thiện Xã hội Trung ương GHPGVN; TT.TS. Thích Đức Thiện, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Phật giáo Quốc tế Trung ương GHPGVN; GS.TS. Lê Mạnh Thát, Phó Viện trưởng Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP.HCM; cùng các chư Tôn đức lãnh đạo Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Hải Dương.
Về phía chính quyền địa phương, tham dự có ông Lê Văn Hiệu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Hải Dương, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh; ông Nguyễn Thành Trung, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh; bà Nguyễn Thị Thùy Liên, Trưởng Ban Quản lý di tích Côn Sơn – Kiếp Bạc, cùng đại diện các sở, ban, ngành.
Hội thảo còn có sự góp mặt của các học giả từ Viện Trần Nhân Tông, Đại học Quốc gia Hà Nội, gồm PGS.TS. Nguyễn Tiến Vinh, Viện trưởng; GS.TSKH. Vũ Minh Giang, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo Viện; PGS.TS. Dương Thị Thu Hà, Phó Viện trưởng, cùng đông đảo các nhà nghiên cứu, học giả, và cán bộ giảng viên.
Huyền Quang Tôn giả, tên thật là Lý Đạo Tái, sinh năm 1254 tại hạc Văn Tải, nay thuộc huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh. Từ nhỏ, Ngài đã nổi tiếng với trí tuệ xuất chúng và năng khiếu văn chương. Sau khi đỗ Trạng nguyên và đảm nhận các chức vụ quan trọng trong triều đình Đại Việt, Ngài đã chọn từ bỏ vinh hoa phú quý để xuất gia, quy ngưỡng dưới sự dẫn dắt của Phật Hoàng Trần Nhân Tông – vị Tổ khai sáng Thiền phái Trúc Lâm.
Trong vai trò là Đệ tam tổ của Thiền phái Trúc Lâm, Huyền Quang Tôn giả đã có những đóng góp to lớn trong việc củng cố và phát triển dòng thiền đặc trưng của dân tộc. Tư tưởng Thiền của Ngài thể hiện tinh thần nhập thế, gần gũi với đời sống thường nhật, nhưng vẫn giữ trọn tinh thần giải thoát. Những giá trị này được truyền tải thông qua các bài giảng và tác phẩm văn học, thơ ca của Ngài, để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử Phật giáo Việt Nam.
Hội thảo đã quy tụ nhiều tham luận chất lượng từ các nhà nghiên cứu, làm sáng tỏ nhiều khía cạnh về cuộc đời và sự nghiệp của Huyền Quang Tôn giả. Các nội dung chính bao gồm:
Vai trò nhà lãnh đạo tôn giáo: Huyền Quang Tôn giả đã khéo léo quán xuyến các hoạt động Phật giáo, đảm bảo sự đoàn kết và phát triển đồng nhất trong Thiền phái Trúc Lâm.
Nhà thơ, nhà tư tưởng: Các tác phẩm của Ngài không chỉ có giá trị nghệ thuật mà còn là những bài học đạo lý sâu sắc, giàu tính nhân văn.
Tinh thần nhập thế: Ngài luôn nhấn mạnh việc phụng sự cuộc sống, coi đây là con đường giải thoát thực tiễn và chân thật nhất.
Hội thảo khoa học không chỉ là dịp tôn vinh một nhân vật kiệt xuất trong lịch sử Phật giáo mà còn mở ra cơ hội để nhìn nhận và phát huy những giá trị mà Huyền Quang Tôn giả để lại. Tinh thần nhập thế và tư tưởng nhân văn của Ngài là nguồn cảm hứng lớn lao cho việc xây dựng một xã hội hài hòa, nơi đạo và đời cùng song hành. Qua đó, những giá trị văn hóa Phật giáo tiếp tục được bảo tồn và lan tỏa trong đời sống hiện đại.
Hội thảo đã để lại ấn tượng sâu sắc, khơi dậy niềm tự hào và ý thức gìn giữ di sản của dân tộc. Đây cũng là bước đệm để tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về Thiền phái Trúc Lâm và những giá trị vượt thời gian mà Huyền Quang Tôn giả đã để lại.
Quý Đoàn