Bồ Đề Đạo Tràng, Ấn Độ – Chiều ngày 30/11/2025, không khí tại chùa Wat Thai Bodhipalo trở nên "nóng" hơn bao giờ hết. Đây là thời điểm diễn ra cuộc họp chốt phương án cuối cùng (Agenda Meeting) của Hội đồng Trùng tụng Tam tạng Quốc tế (ITCC) trước giờ G.
Khác với những thông cáo báo chí mang tính nghi thức, cuộc họp trù bị này đã hé lộ những con số gây "choáng ngợp", chân dung người phụ nữ quyền lực đứng sau đại lễ, và đặc biệt là những lời tán dương đầy xúc động từ nước chủ nhà dành cho phái đoàn Việt Nam.
1. "Cơn địa chấn" 17.000 người và Lời giải mã từ nước chủ nhà
Mở đầu phiên họp, Ban tổ chức (BTC) Ấn Độ đã công bố con số thống kê chính thức: Hơn 17.000 người đã đăng ký tham dự Đại lễ lần thứ XX. Con số khổng lồ này đã đặt áp lực chưa từng có lên Đội ẩm thực Kalachakra và bộ phận hậu cần.
Tuy nhiên, điểm nhấn của phiên họp không nằm ở nỗi lo về hậu cần, mà nằm ở lời phát biểu của đại diện BTC Ấn Độ khi nói về tinh thần đoàn kết. Trong bài phát biểu tổng kết trước đại diện 11 quốc gia, vị này đã đặc biệt xướng tên Việt Nam như một hiện tượng lạ và đẹp của Phật giáo thế giới.
"Chúng tôi muốn dành lời khen ngợi sâu sắc nhất đến Việt Nam. Tại đất nước các bạn, dù có Bắc tông, Nam tông, hay Khất sĩ, nhưng khi sang đến đất Phật, tất cả quý vị đã xóa nhòa ranh giới của màu áo và hình thức. Hình ảnh các hệ phái cùng ngồi chung một chiếu, cùng hòa chung một giọng tụng đọc lời Phật dạy bằng tiếng Pāli là biểu tượng tuyệt vời nhất của sự Lục hòa mà chúng tôi đang tìm kiếm."
Lời nhận định này xuất phát từ thực tế quan sát: Trong khi một số đoàn quốc tế vẫn còn giữ khoảng cách nhất định giữa các tông phái, thì sự "hòa âm" của Tăng Ni Việt Nam đã trở thành minh chứng sống động cho thấy: Tụng tạng không chỉ là đọc kinh, mà là chất keo gắn kết tình huynh đệ, xóa bỏ mọi phân biệt.
2. Hai trụ cột "Vàng" của Đại lễ: Người Kiến tạo và Bậc Thiền sư
Sự thành công của Đại lễ năm nay dựa trên hai nhân vật then chốt vừa xuất hiện trong cuộc họp:
Một nhân vật quan trọng xuất hiện trong cuộc họp, người nắm giữ "chìa khóa" thành công của sự kiện này là bà Wangmo Dixey – Chủ tịch Quỹ Quốc tế Ánh Sáng Phật Pháp (Light of Buddhadharma Foundation International - LBDFI).
Là con gái của ngài Tarthang Tulku (một bậc thầy Phật giáo uy tín), bà Wangmo Dixey đã dành gần 20 năm cuộc đời để hiện thực hóa ước nguyện phục hưng văn hóa tụng đọc Tam tạng ngay tại thánh địa Ấn Độ. Ít ai biết rằng, toàn bộ chi phí khổng lồ để lo ăn, ở và tổ chức cho hàng vạn Tăng Ni, Phật tử về đây đều do Quỹ LBDFI dưới sự điều hành của bà đài thọ và kêu gọi.
Trong cuộc họp, bà Wangmo Dixey không nói nhiều về tài chính, mà nhấn mạnh vào "trách nhiệm phụng sự". Bà chia sẻ tâm nguyện: "Đưa Tam tạng trở về cội nguồn không chỉ là nghi lễ, mà là cách chúng ta thắp lại ngọn đèn Chánh pháp ngay tại nơi Đức Phật thành đạo." Chính sự tận tâm và uy tín của bà đã kết nối được chính phủ Ấn Độ và 11 quốc gia cùng ngồi lại chung một bàn tròn hôm nay.
Gương mặt chủ nhà - Hòa thượng Bhikkhu Sanghasena: Đại diện cho nước chủ nhà đăng cai năm nay là Hòa thượng Bhikkhu Sanghasena – Chủ tịch Hội đồng Tụng kinh Tipitaka Quốc tế (ITCC) Ấn Độ. Xuất thân là một thiền sư uy tín từ vùng "núi tuyết" Himalaya (Ladakh), Hòa thượng Sanghasena chính là người đã đứng ra nhận lãnh trách nhiệm kết nối các đoàn thể Phật giáo đa dạng tại Ấn Độ để cùng lo liệu cho đại lễ. Trong phiên họp, Ngài đã xúc động chia sẻ một thông điệp lay động: "Ở ngoài kia, cái bắt tay hay lời chào đôi khi vì mưu sinh (xin ăn), nhưng tại đây, chúng ta nắm tay nhau vì tình Pháp lữ." Ngài khẳng định chỉ có sức mạnh của Phật giáo mới có thể kết chặt tình người gần nhau đến thế. Sự hiện diện của Hòa thượng chính là bảo chứng cho lòng hiếu khách và sự trang nghiêm của nước chủ nhà Ấn Độ.
3. Tiết lộ "Kịch bản vàng" và những cái tên huyền thoại
Biên bản cuộc họp chiều 30/11 cũng lần đầu tiên hé lộ chi tiết những nhân vật và sự kiện sẽ xuất hiện, khẳng định đẳng cấp của Đại lễ lần thứ 20:
Sự xuất hiện của những "Đại thụ": Chương trình diễn giảng (Dhamma Talk) năm nay quy tụ những bậc thầy lỗi lạc nhất. Đáng chú ý, ngày 11/12 sẽ có sự hiện diện của Trưởng lão Bhikkhu Bodhi – dịch giả Pāli lừng danh thế giới, và ngày 2/12 là bài Keynote của Ajahn Pasanno.
Vị trí trang trọng của Việt Nam: Theo sơ đồ chỗ ngồi VIP dưới cội Bồ Đề (Under Bodhi Tree Seating Arrangements) vừa được phê duyệt, Trưởng đoàn Việt Nam sẽ ngồi tại hàng ghế bên phải, vị trí (e), ngang hàng với các cường quốc Phật giáo như Thái Lan, Sri Lanka.
Ngày của Việt Nam: Theo lịch tụng (Chanting Schedule), ngày 12/12/2025 sẽ là ngày phái đoàn Việt Nam giữ vai trò Chủ lễ (Leading Sangha), dẫn đầu sự kiện tụng đọc trước khi bế mạc.
4. Tụng tạng: Từ nghi lễ đến "Liệu pháp chữa lành"
Tại phần thảo luận của đại diện 11 quốc gia (Thái Lan, Myanmar, Campuchia, Lào, Việt Nam...), một góc nhìn mới về ý nghĩa của Đại lễ đã được thống nhất.
Thay vì coi đây là một nghi thức tôn giáo khô khan, các đại biểu đồng tình rằng việc 17.000 con người cùng cộng hưởng âm thanh Pāli chính là một "liệu pháp chữa lành" (healing therapy) cho thế giới đang nhiều biến động.
Quyển kinh tụng tạng năm nay (tập trung vào Tạng Luật - Vinaya Pitaka) được biên soạn không chỉ để giữ gìn lời Phật, mà để người tham dự mang đạo đức và thiền định vào đời sống thực tế.
5. Bữa tiệc văn hóa đa sắc màu
Bên cạnh phần lễ, cuộc họp cũng chốt danh sách các chương trình văn hóa đặc sắc diễn ra mỗi tối từ 19h00 - 21h00, biến Bodh Gaya thành một sân khấu tâm linh lộng lẫy:
Ngày 2/12: Vở đại vũ kịch "Cuộc đời Đức Phật" của nhóm Lushin Dubey.
Ngày 4/12: Vở kịch "Đại đế Ashoka".
Ngày 10/12: Màn trình diễn "Therīgāthā" (Trưởng lão Ni kệ) đầy xúc động.
Kết luận
Đại lễ Trùng tụng Tam tạng Pāli lần thứ XX không đơn thuần là một sự kiện kỷ niệm. Với sự chuẩn bị công phu của BTC, sự bảo trợ tận tâm của bà Wangmo Dixey (LBDFI), và đặc biệt là tinh thần hòa hợp mà phái đoàn Việt Nam mang lại, sự kiện này hứa hẹn sẽ tạo ra một cú hích tâm linh mạnh mẽ, lan tỏa thông điệp hòa bình từ Ấn Độ đi khắp thế giới.
Sáng ngày 2/12, vào lúc 8h00, đoàn diễu hành sẽ bắt đầu từ Chùa Hoàng gia Thái, chính thức khai mở một chương mới cho lịch sử Phật giáo đương đại.
Thông tin tóm tắt (Dữ liệu từ Agenda):
Khai mạc: 13h30 ngày 02/12/2025 dưới cội Bồ Đề.
Khách mời danh dự: Ngài Pema Khandu (Thủ hiến Arunachal Pradesh) và Ngài Gajendra Singh Shekhawat (Bộ trưởng Văn hóa & Du lịch Ấn Độ).
Đơn vị tài trợ & Tổ chức chính: Quỹ Quốc tế Ánh Sáng Phật Pháp (LBDFI) - Chủ tịch: Bà Wangmo Dixey.
Sự kiện hậu Đại lễ: Đi bộ "Đại xuất gia" (Great Renunciation Walk) từ 17-24/12.
Thích Nữ Giác Dược Thảo (Tường thuật từ Bồ Đề Đạo Tràng)
